BOSTAN

         

BOSTAN

        Ferhengname-i Sadi adıyla, Mesud bin Ahmed’e manzum Türkçe çevirisi yapılan esere sonradan Bostan adı verilir. Öğretici bir eser olan Bostan’daki hikayeler, Akif’in ‘sözüm hakikat olsun da odun olsun tek’ biçiminde dile getirdiği kaygıyla kaleme alınmıştır. Bostan’ın pek çok şerhi vardır. Günümüzden iki çilekeş şerhin çevirisini yapmış. Kilisli Rıfat ve Hikmet İlaydın.

KİTABIN YAZILMA SEBEBİ

 Dünyanın dört bir yanını gezdim. Çok yerler dolaştım. Her harmandan bir başak devşirdim. Fakat Şiraz’ın güzelim insanları gibi alçakgönüllü olanına rastlamadım. Allah bu topraklara ihsan ve kerem yağmurları yağdırsın.

Şiraz’ın olgun insanlarının sevgisi Şam ve Rum illerinden gönlümü çevirdi. Şiraz’a dönmek istedim. Fakat bu güzel bahçelerden dönerken dostlarıma elim boş gelmek istemedim. ‘Mısır’dan dönenler mısır şekeri getirirler, bense elim boş dönüyorum’ diye düşünüyordum. Aklıma şöyle bir düşünce geldi: ‘Ben şekerden daha tatlı bir armağan getireyim dostlarıma.’

Bu beni teselli etti. Bu şeker dile tatlı gelen bilinen şeker değil. Bu anlam düşkünlerinin ve sırlara aşina olanların sözleridir. Armağanımı bir saray gibi düşledim. On kapısı vardı:

         Birincisi: Adalet, seçim, tedbir, halkı korumak ve Allah’tan korkmakla ilgilidir.

         İkincisi: Bağışa dairdir. Bu bölümü okuyan zenginler Allah’ın nimetlerine ne kadar şükretseler az olduğunu düşünmelidir.

         Üçüncüsü: Gerçek aşka ve aşkın verdiği sarhoşluğa ilişkindir.

         Dördüncüsü: Tevazudan, alçakgönüllülükten söz eder.

         Beşincisi: Hoşnutlukla ilgilidir.

         Altıncısı: Payına düşenle yetinmektir.

         Yedincisi: Edepten söz eder.

         Sekizincisi: Sağlık ve esenliğe şükretmek hakkındadır.

         Dokuzuncusu: Günahlardan tövbe etmek ve doğru yolun ne olduğunu açıklar.

         Onuncu bölüm: Dua ve sonuçtur.

         Sadi eserini bir hurmaya benzetir, dışı tatlı bir kabukla çevrili, içi sadece çekirdektir. 

 İslam ve Şark Edebiyatında üç Büyük Eser, Bedir yay, İst, 1938